Na het doorkruizen van velden vol met auto’s, gele borden en linten stappen we de wereld in van Down The Rabbit Hole. Een wereld waar inmiddels 50.000 mensen zich zullen gaan vermaken aan de boorden van een meer met vooral muziek en elkaar.
We zien mensen in bikini van camping naar meer en afgekoelde exemplaren in omgekeerde richting. De rest zeult deze vrijdag rond het middaguur nog met koffers en tenten. Voor hen is het nog even zweten en ploeteren over de hectares grote velden met tenten. Maar bij het meer heerst de zomervibe. Mensen volleyballen op het strand, doen aan touwtje springen of kleien als een kind. Dat laatste vindt plaats op een centrale plek op een idyllisch veldje.
Deze hoek is pittoresk, kleine standjes, zithoekjes en eettentjes geven dit enorme festival een kleinschalige uitstraling. Dit veld heet niet voor niets het Idyllische veldje. De Jamaicaans klinkende klanken uit de speakers doen de rest; mensen zijn mellow en relaxed.
De route tussen de twee grote podia waaiert uit langs het meer in een boog, en daartussen is van alles te zien en te beleven. Het is uitgestrekt en open, met veel ruimte om te zitten in het gras of je te vermaken op een van de vele kleine podia. Chill in een luie stoel gemaakt van pallets of ga letterlijk in een doek hangen. Of wacht in spanning af in een tent in de hoek van Croque Madame op een paaldans show. Of, wat wij doen, maak een voorstelling van
een act met de naam Kaboutertje Putlucht in een wit houten kerkje.
Op Hotot, het grootste podium, staat een enorm koor te repeteren. Een uurtje later zien we ze spelen. Twee zangeressen lijken het te begeleiden met gitaar maar ook een voltallige band. Clean Pete’s Rabbit Revue blijkt een cocktail te zijn van van alles en nog wat. Van Nederlandstalige gitaarliedjes, tot combinaties van rock / opera en klassiek. Met dank aan Het Dudok Kwartet komt een nummer als 'Annemarieke' erg goed van de grond. Er is ook
Hongaarse muziek wat gek genoeg doet denken aan Riverdance, wat Iers is. Aangekondigd als niet dansbaar maar we zien toch drie mannen in een rondje dansen rondom hun op de grond gezette biertjes. Tegelijkertijd staan daar vlak naast enkelen met een frisbee te spelen. 't Lijkt wel een kinderfeestje.
Via een race met gekke karretjes en kostuums op een soort van kartbaan staan we in de andere grote tent te luisteren naar J. Bernardt. De man die de band aankondigt roept op naar voren te komen en de handen in de lucht te steken. Iedereen doet dat. Hij zegt dat overigens bij meerdere acts, maar zijn enthousiasme is aanstekelijk. Iedereen swingt gelijk, enigszins ingehouden. ‘The Other Man’ heeft een mooie opbouw en catchy refrein. Samen met zijn zware stem en hoge koortjes is alles wat hij maakt erg eigen. Hij zwiert door de show heen met een drumstick in zijn hand en is net als de andere bandleden geheel in het zwart gekleed. Het te duurt niet lang of iedereen staat samengepakt maar genoegzaam mee te deinzen in een lucht van zonnebrandcrème.
Als we langs het meer lopen zien we een groep mensen stilstaan en juichen. Erg veel belleblaas vliegt over een zoenend stel, welke de lange zoen beëindigen met blij verraste blikken. En vlak daarop verdwijnt de groep in de menigte welke afkoerst op S10, en de bellen zijn foetsie. Als een zweem die zich aan je voorbij trekt val je soms in zulke momenten van verrassing en spontaniteit.
Datzelfde geldt voor de grote groep wat geraakt wordt door de woorden van S10 als ze vertelt over haar tweelingbroer die ze nog geen maand geleden plotsklaps heeft verloren. Het noodlot raakte niet alleen de artieste zelf, dat is hier wel duidelijk.
Als je verwacht dat iedereen bij S10 zit en denkt in ruimte te kunnen luisteren naar rave en punk van Kaboutertje Putlucht dan kom je van een koude kermis thuis. De Kerk zit ramvol en de nissen ernaast, buiten dus, ook. Samengeperst met anderen die soms nog wat platter gedrukt worden door volk wat er langs wil om bier te halen is de conclusie hier; “fijne bassen”. Inderdaad, fijne, keiharde bassen en van de rest is weinig te horen. Via de open
zijkant kijken we een donkere kerk in. Publiek swingt er lekker op los en inderdaad wordt “Ik wil een kindje slaan” mee gezongen, in elk geval naast de kerk.
The Lathums is een gitaarband die gaandeweg toch wel wat energieker wordt. Niet alleen de zanger, ook de solo's van de gitarist beginnen te spetteren. De band heeft wel alle goede ingrediënten in huis; fijne gitaarsolo, prettige stem, energie en goede rock-en popsongs, maar mist misschien wat originaliteit.
De bandleden van MICH zouden vooral bezig zijn met elk hun eigen instrument, zonder echt te communiceren met elkaar. Zo ontstaat spontaan muziek. En een album. De zanger zingt in het Nederlands en zorgt dat zijn bas overal wel erg lekker doorheen rollebolt. De organiste zingt ook en het gitaartje van Denny klinkt lekker psychedelisch.
Amyl and the Sniffers kan er ook wat van. Wat rollebollen betreft. Ze stuitert als een malle over het podium in haar blauwe bikinipak en blauwe glittermake-up. Ze zingt alles uit volle borst, hard en schreeuwerig. Er is een nummer bij die ze normaal voor vrouwen, lhbtqi-ers en trans mensen zingt, maar nu eens voor mannen. Deze inclusiviteit sluit mooi aan bij wat we zien om ons heen; een erg divers publiek en vooral een samenklontering van alle kleuren, prints en patronen op DTRH. Gekleurde haren, een hawai-shirt op een adidas broek en accessoires met plaatjes, heuptasjes rugzakjes. Alles mag gemixt. De muziek is krachtig en energiek, met een hoofdrol voor de gitaar. Punkrock en moshpits. Haar felheid over dat je je mening moet geven als je wil dat mensen niet vermoord mogen worden komt erg goed aan. Free Palestine horen we daarop, breed gedragen.
Het festival heeft een maatschappelijke betrokkenheid die linksom of rechtsom de gruwelijkheden van de huidige
wereld naar binnen trekt. Dat is bij Patti Smith niet zo verwonderlijk. Echter, de kracht en intensiteit waarmee ze enkel zorgvuldig gekozen woorden deelt met het publiek gaan door merg en been. Of is het misschien haar strijdbare en tegelijk hoopgevende uitdrukking? De jaren hebben een afdruk achter gelaten in haar gelaat, maar juist die 78 jaren maken haar ook een zeer overtuigend spreker. Je gelooft haar. Je gelooft haar liefde en betrokkenheid. Ze maakt geen statements meer, ze is zelf het statement geworden van vrede en hoop.
Haar hoop en kracht echood terug met oorverdovend lang gejoel en geklap. Patti Smith is het geboren stamhoofd wat deze tribe op DTRH wel kan gebruiken. Smith predikt niet hoe het anders moet, maar overtuigt dat het anders kan. Smith oogt vrolijk, glimlacht en glundert al bij de eerste zin; ”Ik ben blij weer op DTRH te zijn”, en houdt niet op met genieten. Ze oogt gezond en kwiek. En dan de muziek; die staat als een huis. Haar zoon Jackson (op gitaar) steelt de show maar zeker ook de gitarist Tony Shanahan heeft een aantal indrukwekkende dingen laten horen. De nummers introduceert ze met een korte toelichting. Vrijwel altijd over maatschappij en haar ongenoegen, of woede.
Die laatste is groot als het gaat om hoe de regering Trump omgaat met de Native Americans. Ze heeft een nummer waarin ze zingt over dat het weer opnieuw opgebouwd kan worden, nadat ze heeft toegelicht dat kinderen niet vermoord mogen worden. Ook hier zie je Palestijnse vlaggen. In ‘1959’ schreeuwt ze voor vrede en de gitaar lijkt dat ook te doen. ‘Dancing Barefoot’ vertoont scheuren als je hoort hoe ze “O God I feel the pain” zingt; het is en blijft een juweel. Absoluut hoogtepunt is het ‘Beneath The Southern Cross’ voor de vader van haar zoon, haar overleden man. Van haar album Gone Again het titelstuk; lang, borrelend en grommend brengt ze het publiek in extase; de bril is af, de emotie zit er in. Hier staat iemand te vertellen hoe verlies voelt. Het is uitgesponnen en Tony zingt mee alsof hij uit het oude India komt, en schreeuwt als een Indiaan terwijl Smith verbeten haar akkoorden op de akoestisch gitaar aanslaat en dan roept ; ‘Feel that fucking freedom!’
Neemt niet weg, iconische nummers als 'Because the Night’ en 'People Got the Power’ hebben dezelfde zeggingskracht en iets meer bekendheid. De twijfelaars haalt ze over de streep met gebalde vast en spuug. Smith, een beetje perplex van het uitzinnige publiek wenst iedereen een fijn festival en bedankt als een normaal mens de cameraman even.
We komen even in een andere droomwereld als we Maribou State horen spelen. Een erg origineel geluid. De muziek leunt erg op de bas en drum en na het tweede nummer komt een mooie zangeres Holly Walker met een engelachtige stem tevoorschijn. De gelikte muziek, zware bas en stroef gitaartje vormen een mooie tegenhanger met de kwetsbare stem en haar luchtige voorkomen. ‘Other Side’ is een mooi voorbeeld. De lieflijkheid is van
korte duur.
Ook Massive Attack blijkt zeer maatschappelijk betrokken te zijn en laat dat zien in visuals pal boven de band. Het publiek schreeuwt al voor opkomst Free Palestine en dit herhaalt zich op meerdere momenten.Voor de band begint zien we een hele rits aan data voorbij komen, newsfeeds, en later, persoonlijke data. Naam, leeftijd, welke cursus heb je gevolgd, etc. Ze laten dat zien met teksten in het rood of wit op een zwart scherm. Die grafisch gezien erg mooi bewegen, groeperen of aan en uit gaan. Ook zien we een onderzoek naar hoe een aap geïndoctrineerd wordt en het gaat zo door naar hoe mensen misleid worden, gehersenspoeld en gebruikt. In beelden laten ze zien hoe de oorlogsindustrie werkt parallel aan een gezellig leventje in Oklahoma, ondersteund door beelden van Oekraïne en Gaza. Veel gaat over het machtsmisbruik van grote omen (Trump, Gates) maar ook over hoe blind we worden gemaakt in het digitale tijdperk. Influencers en insta helpen mee onze focus te houden op zinloze nieuwsfeed. Over hoe Covid is bedacht en ingezet om DNA te veranderen en een grootschalig experiment met mensen aan te gaan. Het is erg zware kost. De muziek staat als een huis. Ook weer dankzij zware bassen maar ook meesterlijke beats. Het is een diepe basic muziek die swingt en grooved maar ook erg clean klinkt. En de
verschillende vocalisten geven deze indrukwekkende muur van muziek een menselijk, kwetsbaar gezicht.
De rode lichten op het scherm en de toename van wit maakt het bijna een vuurwerkshow. Het is indrukwekkend. Niet alleen de visuals, maar ook hoe toegewijd deze muzikanten zijn in het vertellen van dit verhaal over de wereld. En dat is wel de rode draad. Bij Massive Attack trekt de boodschap meer aandacht dan de muziek.
De zorgelijke staat van de wereld heeft zich een weg gevochten om deze vrijdag binnen te komen in de lieflijke en welvarende wereld van de festivalganger. Of die er op zit te wachten is niet meer relevant. Het is er, overal. Vrijdag is wat ons betreft de programmering het voorprogramma, Patti Smith de hoofdact en Massive Attack de afterparty. Het voorprogramma smaakt lekker, de hoofdact is meesterlijk en de afterparty geeft je kopzorgen.
© Marten Siegers
