Deze laatste festivaldag begint onder een grauwe hemel. Een zachte motregen zweeft dreigend boven het terrein, dat nog in diepe rust lijkt. Lowlands ontwaakt traag uit haar nachtelijke roes. Maar wie dit festival kent, weet: stilte is hier slechts het voorspel van de chaos die komen gaat. Zeker op zondag.
Langzaam wakker worden is er met Ploegendienst niet bij. Ray Fuego beukt er vanaf de eerste seconde op in en dwingt ons alles te geven. “Half één, m’n lul. Open de pit.” Alsof dat nog niet genoeg is, jaagt het lichtwerk ons de slaap verder uit de ogen. Samen vormen de nietsontziende frontman en de chaos op het podium een explosieve wake-up call: hard, maar effectief. Ploegendienst zit vol vuur én verrassingen, en met gastoptredens van Spinvis en later Sophie Straat wordt die brute wake-up call getransformeerd tot een chaotisch, heerlijk ochtendfeest.
Gelukkig biedt Lowlands zoveel dat er voor iedereen wel iets te beleven is. Of je nu wakker wilt worden door stevig te beuken, je benen wilt strekken tijdens een yogales, of wilt wegdromen bij klassieke muziek: de keuze ligt volledig in jouw handen. Wij houden van variatie, dus settelen we ons aan het begin van de middag op de heuvel naast het Alpha-podium, waar volgens traditie het Noord Nederlands Orkest staat. Dit jaar is het hun vierde optreden hier, met als thema de kracht van klassieke muziek. Het begint ingetogen, er wordt aandacht gevraagd voor Palestina. Terwijl op het scherm de vredesvlag te zien is, speelt NNO een stuk van een Palestijnse componist. Het veld luistert in stilte. Hierna bouwt NNO al snel op naar het optreden waar we enorm naar uitkeken. Dirigent Eivind Gullberg Jensen en het orkest zijn fantastisch, en het publiek doet, ook onder zijn leiding, de rest: van moshpits tot een veld vol pirouettes… klassieke muziek krijgt hier een echte festivalmake-over.
We lopen toevallig langs de Lima, waar het prachtige stemgeluid (of eigenlijk stemgeluiden) van Sarah Julia weergalmt. Als schippers die verleid worden door sirenes, blijven we gefascineerd staan. Met hun melancholische klanken trekken ze iedereen langzaam mee, maar geen paniek, Lowlands’ sirenes laten je alleen even duizelen, niet echt verdrinken.
Van de ene betovering naar de andere wanen we ons naar de Heineken, waar Black Country, New Road klaarstaat. Op het scherm achter de band prijkt het artwork van hun nieuwste album, ‘Forever Howlong’. Vanaf het eerste moment valt op hoe uniek en intrigerend hun geluid is. Het doet ons een beetje denken aan The Last Dinner Party, maar dan volledig eigen. Hier is geen duidelijke frontman of -vrouw; elk lid draagt bij met een prachtig stemgeluid. Het optreden straalt rust en controle uit en elke noot lijkt precies op zijn plek te vallen. Terwijl we daar staan, volledig in beslag genomen door hun muzikale precisie, realiseren we ons: dit is een band die je niet snel vergeet.
De gecontroleerde precisie in de Heineken maakt plaats voor de rauwe chaos van de X-Ray. Soapbox staat klaar om ons mee te slepen in een wereld vol beats, energie en vrolijke absurditeit. De band uit Glasgow lijkt rechtstreeks uit een lokale bruine kroeg te komen, met een rauw en ongepolijst geluid dat perfect past bij de X-Ray, waar de geur van zweet en bier (momenteel) overal hangt. Halverwege de show opent er zich een soort langwerpige moshpit in het midden, prompt gevuld door een gretig publiek dat zichtbaar geen angst kent voor mogelijke verliezen: “Maar de helft van mijn biertje verloren,” lacht iemand naderhand. Festivallogica op zijn best.
Waar Soapbox rauw en uitgelaten was, straalt Sofia Isella in de India een ingetogen en tegelijkertijd expressieve energie uit die je dwingt stil te staan. De zangeres staat alleen op het podium, gekleed in donkere kleding, met armen en gezicht die onder de modder lijken te zitten. Alsof ze tien minuten geleden uit een graf is geklommen. We zijn diep onder de indruk, niet alleen van haar vermogen om een publiek in te pakken, maar ook van haar stem. Iemand uit het publiek benoemt dat het soms iets wegheeft van zangeres Aurora, en wij kunnen ons daar wel in vinden. Toch hebben we één kanttekening, die meer over de India gaat dan over Isella zelf: af en toe is het geluid zo zacht dat we haar woorden niet verstaan. Enorm zonde, want het haalt je als bezoeker volledig uit de ervaring die Sofia Isella zo meesterlijk probeert over te brengen.
Vandaag springen we een beetje heen en weer, want na Sofia Isella verplaatsen we ons weer naar de X-Ray. De Canadese singer-songwriter Ekkstacy loopt zelfverzekerd het podium op en roept: “What the fuck is up!” En hier hoeft het publiek niet lang over na te denken. Net als bij de meeste acts hier klinkt de muziek direct goed: het unieke geluid snijdt door de speakers en voelt ongelofelijk lekker aan. Met elke noot voelt het alsof de tent nog een beetje meer ontploft, en wij staan er middenin. Volledig meegesleurd door de onweerstaanbare energie van Ekkstacy.
Na al deze indrukken nemen we even een korte eetpauze, vandaag een heerlijke vegetarische curry, zodat we straks bij Lola Young weer vol energie (en iets minder overprikkeld van al het festivalgeweld) klaarstaan voor de volgende ronde.
We voegen ons vroeg bij de dan nog kleine crowd in de Bravo, in de wetenschap dat het hier over een half uurtje bomvol zal staan. En inderdaad: zodra Khruangbin op de Alpha klaar is, stroomt de tent razendsnel vol. Geen wonder, want Lola Young is zonder twijfel een van de grootste verrassingen van dit weekend. Iedereen kent de hits ‘Messy’ en ‘One Thing’, maar dit jonge talent heeft veel meer in huis. Young beschikt over een indrukwekkende stem, en spreekt tot iedereen, jong en oud. Zelfs uren nadat haar optreden voorbij is, horen we mensen nog steeds enthousiast napraten over haar show. Lowlands, luisteren jullie mee?
Voor de laatste keer vandaag lopen we richting de Alpha, waar de Ierse band Fontaines D.C. klaarstaat (herkennen jullie het thema ook al een beetje?). Dat deze band nu op het hoofdpodium staat, voelt eigenlijk best verrassend. Qua muziek en energie doet de band denken aan de acts die we eerder vandaag in de X-Ray zagen. Niet heel vreemd: zes jaar geleden stonden ze op Eurosonic Noorderslag, en weinig mensen zouden toen geloofd hebben dat Fontaines D.C. nu op het hoofdpodium van Lowlands staat. En juist dat maakt het zo indrukwekkend. Om dezelfde rauwe energie die je normaal in een klein tentje voelt, ineens over een enorm veld te kunnen laten waaien… dat doen maar weinig bands je na.
Hoewel de grootste acts van de dag al achter ons liggen, is onze avond nog niet voorbij. In de Heineken verzamelen we ons met een medium-groot publiek voor MK.Gee. Geen enorme naam, wel een indrukwekkende. Dat blijkt direct: het optreden opent met een vreemd maar herkenbaar voetbaldeuntje dat blijft hangen én steeds terugkomt. Helder en schel. Net als het gitaarwerk; met die typische MK.Gee sound die je óf fantastisch vindt, óf helemaal niks. Zijn stem is net zo aangenaam als op plaat: warm en laidback. Hij hoeft er niet veel bij te doen, want de muziek draagt zichzelf. Interactie met het publiek is er nauwelijks, maar juist dat houdt de magie intact. Het licht speelt daar mooi in mee: geen spotjes op de artiest, maar felle stralen, dwars door de zaal, die de show een mysterieuze extra laag geven. Al met al voelt het alsof MK.Gee liever het mysterie in stand houdt dan ons echt dichtbij laat komen. En misschien is dat precies de truc.
Als we even later het terrein oplopen, zou je denken dat alle mysterie en onduidelijkheid uit de Heineken achter ons ligt. Maar niks is minder waar: overal lopen mensen met takken rond. Voor wie onbekend is met dit concept: dj-act Kees van Hondt startte ooit deze ‘takken-traditie’ en tradities blijven, zeker op Lowlands. Het blijft een absurd (maar leuk) gezicht, alsof het terrein is overgenomen door een stel fanatieke boswachters.
Naarmate de avond vordert, nemen de takken alleen maar toe. Voordat we naar onze laatste act gaan, duiken we de Lima in bij Trolska Polska. Daar is het helemaal een gekkenhuis: een oerwoud van takken zo dicht dat het podium bijna verdwijnt. Maar maakt dat uit? Nee hoor. De muziek draagt alles, en het voelt als een koortsdroom op steroïden. Wij zouden niet raar opkijken als de tuinkabouters van de camping ondertussen hun mars richting de Lima inzetten.
We blijven hangen in de natuursfeer die Lowlands lijkt te hebben overgenomen en lopen (zonder tak) naar de India, voor de laatste act van ons weekend: Eivør. Waarom? Zangeres Eivør Pálsdóttir heeft een stijl die je zelden hoort. Met haar betoverende mix van folk, elektronica en traditionele klanken sluit dit perfect aan bij wat we net op het terrein en in de Lima hebben gezien. Haar stem voert het publiek mee in een bijna hypnotiserende trance, waarbij iedereen danst alsof de muziek een eigen verhaal vertelt. Een soort interpretatieve dans, volledig afgestemd op de betoverende klanken die door de tent zweven. Zo sluit Eivør het weekend af op een manier die nog lang blijft hangen: betoverend, hypnotiserend en helemaal Lowlands… alsof zelfs de tuinkabouters even stil zijn gaan staan om te luisteren.
Na drie dagen vol muziek, ontmoetingen en absurditeiten verlaten we Lowlands met een hoofd vol verhalen en een paar schoenen minder schoon. Vermoeider? Absoluut. Maar vooral rijker. Aan herinneringen die alleen hier kunnen ontstaan. Lowlands geeft je altijd nét dat beetje magie mee naar huis… en misschien nog een verdwaalde tak in je tas.
© Demi Luna Traas
Demi Luna Traas